Na de carnaval in februari greep COVID 19 razendsnel om zich geen. Medio maart kwamen we in een zogenaamde intelligente lockdown. Dat betekende thuiswerken, niet reizen, scholen en horeca dicht en alles op anderhalve meter. Wel mochten we gelukkig naar buiten en dat maakte de lockdown intelligent.

Opeens zat ik dus thuis met mijn laptopje achter de strijkwas. En echte werkkamer was het niet; meer een rommelhok met een kinderbureau en dus de was. Daar zat ik vooral online te overleggen. Tussen de meetings door glipte ik snel de tuin in om wat rond te rommelen en te kijken bij mijn nieuwe bijenhotel. Ik zag al snel dat enkele rosse metselbijen het nieuwe hotel hadden ontdekt en wat logge hommels net als ik rommelden tussen de vegetatie. Allemaal spannende dingen in mijn tuin. Zo’n intelligente lockdown is prima en opeens had ik er een nieuwe corona hobby bij. Wat zit er in mijn tuin en vooral wat gebeurt er bij mijn bijenhotel?

Ik besloot om alle bijensoorten, wespen en overige insecten te fotograferen. Waarbij dus extra aandacht voor het bijzondere leven rond de twee bijenhotels. Want het werd me snel duidelijk dat daar geniepige insecten op de loer lagen.

Met de komst van betere online vergadermethoden maar zeker ook mijn behoefte om snel weer even te klooien in mijn tuin ging ik een stuk effectiever werken en was thuiswerken toch minder erg dan ik aanvankelijk dacht.

Mijn aandacht ging vooral uit naar hommels en bijen. Maar al snel bleek dat er ook allerlei soorten wespen rond te twee hotels hingen. Verder bemerkte ik dat het ook tof was om naar allerlei vliegen te kijken. Sommigen waren wel heel erg gefixeerd op de hotels. Anderen vooral de zweefvliegen waren gewoon mooi en hadden gave namen zoals: bretelwimperzweefvlieg en terrasjeskommazweefvlieg. Uiteindelijk heb in een jaar 5 soorten hommels, 14 soorten bijen en 30 soorten vliegen gefotografeerd in mijn tuin

Hommels & Bijen
1. Honingbij	Apis mellifera
2. Tuinhommel	Bombus hortorum
3. Steenhommel	Bombus lapidarius
4. Veldhommel	Bombus lucorum
5. Akkerhommel	Bombus pasquorum
6. Weidehommel	Bombus pratorum
7. Geeltipje	Nomada sheppardana
8. Witbaardzandbij	Andrena barbilabris
9. Vosje	Andrena fulva
10. Tuinmasterbij	Hylaeus hyalinatus
11. Grote wolbij	Anthidium manicatum
12. Grote klokjesbij	Chelostoma rapunculi
13. Gewone kegelbij	Coelioxys inermis
14. Tronkenbij	Heriades truncorum
15. Tuinbladsnijder	Megachile centuncularis
16. Grote bladsnijder	Megachile willughbiella
17. Rosse metselbij	Osmia bicornis
18. Geelgerande tubebij	Stelis punctulatissima
19. Gewone slobkousbij	Macropis europaea

Het begon allemaal zo rond april 2020. Rosse metselbijen (Osmia bicoris) hadden het grootste hotel snel gevonden en binnen enkele weken hadden ze het merendeel van de holle pijpjes van het hotel voorzien van eitjes en de ingang met klei dicht gemetseld. In dezelfde periode zag ik soms een vosje (Andrena fulva) en de gewone wolzwevers (Bombylius major)

Tussen al die af en aanvliegende Rosse metselbijen zag ik geregeld kleine vliegjes bij de pijpjes zitten. Wat lullige niet interessante vliegjes. Later las ik in mijn net aangeschafte bijenboek dat het vermoedelijk ging om een soort fruitvliegje (Cacoxenus indagator). Gespecialiseerd in het binnendringen van nestjes van rosse metselbijen. De larven van dit vliegje eten het voedsel van de larven van de metselbijen. Als ik ze nog een keer zie zal ik die Cacoxenus indagator zeker fotograferen.

Echt interessant werd het toen tandgoudwespen (Chrysis spec.) rond het bijenhotel hingen. Deze insecten wachten hun kans af. Zodra de Rosse metselbij vertrokken is om klei of voedsel op te halen legt, dit geniepige wespje vliegensvlug een eitje in het bijennest. Hongerwespen (Gasterupion spec) hebben een hele andere tactiek. Ze wachten rustig tot dat de metselbijen het pijpje hebben dichtgemetseld met klei om vervolgens met de legboor een eitje te injecteren dwars door de verzegelde kleiwand heen.

Eind juni, nadat ik met de klooigroep een paar dagen in België zat (zie de eerdere verslagen) waren opeens alle pijpjes weer open. Aan de randjes zaten nog wat kleirestjes. Haast alles open en ik heb het gewoon gemist. Wat zou er gebeurd zijn? zijn er toch Rosse metselbijen uitgekomen of heeft er op een of anders slachting plaatsgevonden. Genocide bij mijn bijenhotel.

Wespen
1.	Macrophya montana
2.	Ichneumon xanthorius
3.	Trichrysis cyanea
4. Groefbijendoder	Cerceris rybyensis
5. Grote zeefwesp	Crabro cribrarius
6. Kleine zeefwesp	Crabro peltarius
7. Bijenwolf	Philanthus triangulum
8. Glasvleugelspinnendoder	Auplopus carbonarius
9.	Ancistorcerus nigricornis
10. Franse veldwesp	Polistes dominula
11.	Athalia spec.
12. Hongerwesp onb.	Gasteruption spec.
13.	Campopleginae indet.
14. Tandgoudwesp onb.	Chrysis spec.
15. Muurwesp onb.	Ancistrocerus spec.
16. Urntjeswesp onb.	Eumenes spec.
17.	Cryptinae indet.
18. Pottenbakkerwesp onb.	Trypoxylon spec
19. Duitse wesp	Vespula germanica

Vrij snel daarna zag ik andere insecten rond de bijenhotels. Tronkenbijen (Heriades truncorum) en ook enkele grote klokjesbijen (Chelostoma rapunculi) waren vooral te vinden bij het kleinere bijenhotelletje. Pottenbakkerwespen (Trypoxylon spec.) kwamen vooral af op de geopende pijpjes van het grote bijenhotel. Aparte dieren trouwens die pottenbakkerwespen. De vrouwtjes stoppen een verlamde spin in het pijpje om er vervolgens een eitje op de zetten. Het spinnetje is voedsel voor de larven. Net als de rosse metselbij dekken ze daarna het pijpje af met klei.

Met de tronkenbijen en grote klokjesbijen verscheen er een nieuw gast op het toneel. Geregeld zag ik kleine metallic blauwe wespjes driftig tussen de pijpjes lopen. Het gaat om Trichrysis cyanea. Niemand heeft er blijkbaar aan gedacht om zo’n mooi diertje een Nederlandse naam te geven. Ze loeren op de soorten waar Tronkenbij en Grote klokjesbij toe behoren. Net als bij de Tandgoudwespjes is het een kwestie van snel naar binnen piepen en eitje afzetten bij het eitje de bijen. En natuurlijk overleeft het bijenlarve dit niet.

Inmiddels is het januari 2021 en zitten we weer in een lock down. COVID wil maar niet wijken ik zit weer thuis te werken achter de strijkwas. Naar kantoor gaan zit er voorlopig niet in. Ik kijk enorm uit naar het komende voorjaar. Mijn bijenhotels zijn gereed voor een nieuw seizoen. Wat een fijne gedachte om straks weer met mijn camera tussen de online meetings door de tuin in te piepen.